پلی استال چیست؟
پلی استال که با نام پلی فرمالدئید و هوستافوم نیز شناخته میشود. این ماده ترموپلاستیکی مهندسی است که در قطعات با ظرافت وملزم به دقت طراحی بالا مورد استفاده قرار میگیرد و دارای سفتی زیاد، اصطکاک کم، مقاومت سایشی و پایداری عالی ابعادی است.
مانند بسیاری از پلیمرهای مصنوعی دیگر، توسط شرکتهای سازنده محصولات شیمیایی مختلف با فرمولهای کمی متفاوت تولید شده و با نامهای مختلفی چون Delrin ،Ultraform ،Celcon ،Ramtal ،Duracon ،Kepital ،Polypenco و Hostaform به فروش میرسد. پلی استال به دلیل استحکام، سختی و سفتی بالای آن تا دمای ۶۰ درجه سانتیگراد مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیهای پلی استال
- کوپلیمر با خواص اصطکاک کشویی عالی
- سفتی و استحکام بالا
- خواص مقاومتی خوب
- مقاومت عالی در برابر مواد شیمیایی
- جذب کم آب
- مقاومت در برابر خزش
- ثبات ابعادی بالا
هوستافوم به دلیل ترکیب کریستالی بالا دارای رنگی سفید مات است اما در همه رنگها به صورت مستربچ مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده دارای چگالی ۱٫۴۱۰-۱٫۴۲۰ g/cm3 است. کاربرد معمول پلی استال بعد از قالبگیری تزریقی شامل اجزای مهندسی با کارایی بالا مانند چرخهای چرخدندههای کوچک، قابهای عینک، یاتاقانهای توپی، اتصالات اسکی، بستها، اسلحهها، دستگیرههای چاقو و سیستمهای قفل است. این ماده به طور گستردهای در صنعت الکترونیک و خودرو مورد استفاده قرار میگیرد.
خواص پلی استال
گریدهای هوستافوم از ABS سختتر هستند. این مواد در رنگهای شفاف و روشن دیده میشوند اما قابل رنگپذیری سطحی ضعیفی نسبت به سایر پلاستیکهای مهندسی دارند. به همین دلیل پلی استال را به صورت گرانول تهیه میکنند. این ماده را میتوان با اعمال گرما و فشار به راحتی به هر شکلی درآورد. به طور معمول دو روش متداول شکلدهی این ماده، قالبگیری تزریقی (injection molding) و اکستروژن (extrusion) است. قالبگیری چرخشی (Rotational molding) و قالبگیری دمشی (blow molding) نیز برای پلی اوکسی متیلن امکانپذیر است. گریدهای مختلفی از این ماده با خواص سختی مکانیکی، سفتی و یا اصطکاک / سایش متفاوتی وجود دارند. POM معمولاً در اکستروژن با طول و عرضهای متفاوت به صورت پیوسته تولید شده و به عنوان نوار یا ورق برای ماشین کاری به کسانی که قصد خرید پلی استال به صورت ورق ماشین کاری شده را دارند، فروخته میشود.
کاربردهای پلی استال در صنایع مختلف
- قطعات مکانیکی: چرخدندههای مکانیکی، قطعات کشویی، فنر، زنجیر، پیچ، چرخ فن، قطعات پمپ، بدنه سوپاپ
- مهندسی برق: مقرهها، باباتها، اتصالات، قطعات دستگاههای الکترونیکی مانند تلویزیون، تلفن و غیره
- وسیله نقلیه و خودرویی: واحد ارسالکننده سوخت، سوئیچهای داخلی کنترلی (از جمله سوئیچ برای نور، سیگنال چرخش و … )، پنجرههای برقی، سیستم قفل درب
- مدل و ماکت سازی: قطعات ریلی بزرگ و ریل دستی
- سرگرمی و بازی: دنده اصلی هلیکوپتر با کنترل رادیویی، لندینگ، یویوها
- پزشکی: قلم انسولین استنشاقی با دوز اندازهگیری (MDI)
- صنایع غذایی: سازمان غذا و داروی برخی از گریدهای POM را برای بستهبندی شیر، قهوه، محفظههای فیلتر و مواد غذایی دیگر تأیید کرده است مانند POM AH و POM C
- وسایل داخلی ساختمان: قفل، دسته، لولا
- ساخت و ساز: شیشه ساختاری – نگهدارنده غلاف
- بسته بندی: قوطی آئروسل، مخازن وسیله نقلیه
- ورزش: لوازم جانبی پینت بال، اغلب برای قطعات ماشینکاری شده از نشانگرهای پینت بال استفاده میشود که نیاز به استحکام دارند. POM همچنین در اسلحه های airsoft برای کاهش صدای پیستون مورد استفاده قرار میگیرد.
- لباس: زیپ
- وسایل آشپزخانه: دستگاه قهوهساز کاملاً اتوماتیک، دستگیره چاقو (مخصوصاً چاقوهای تاشو)
- صفحه کلید های کامپیوتر و لپ تاپ: پلی اوکسی متیلن برای صفحه کلیدهای سری G80 و G81 استفاده میکند.
هوستافوم به دلیل خاصیت چقرمگی مطلوب و عملکرد مناسب در شرایط مختلف آب و هوایی، یک پلاستیک مهندسی پرکاربرد است. خواص پلی استالها باعث میشود از آنها به طور گستردهای در صنایع مختلف مانند، مکانیکی، الکتریکی، مواد غذایی و آشامیدنی، پزشکی و… استفاده شود.
پلیمیرزاسیون هموپلیمرهای پلی اوکسی متیلن و همچنین کوپلیمرهای پلی استال توسط شرکتهای مختلفی انجام میشود. معروفترین برندهایی که در این زمینه فعالیت میکنند Asahi Kasei ، Celanese ،Polyplastics و BASF هستند. گریدهایی از این محصول وجود دارد که به صورت آلیاژ با لاستیک برای افزایش چقرمگی پلی استالها، سنتز شدهاند. همچنین این محصولات به صورت تقویت شده با الیاف و افزودنیها نیز موجود است. مقاومت در برابر خزش، استحکام، سفتی، سختی، ثبات بعدی، چقرمگی، مقاومت در برابر خستگی، مقاومت در برابر حلال ها و روغن ها، مقاومت در برابر سایش، از جمله خواصی از این پلیمر است که در بین خریداران پلی استال مورد نیاز و محبوب است.